03-11-1941
Van: vader Alfred Schultze
Aan: zoon Alfred Schultze
Feldpostbrief-Nr. 19729C

De eerste twee brieven van vader aan zoon komen terug met het bericht 'Neue Anschrift abwarten'. Vader schrijft vanuit Schwarza am Saale wat 270 km van ons Schloss vandaan ligt tussen Nürnberg en Leipzig. In beide brieven is vader ongerust over z'n zoon en vraagt zich af waar hij zich bevind. Hij schrijft over het dagelijks leven in Schwarza waar het al sneeuwt en ze de eindjes aan elkaar moeten knopen. Het is al zo koud dat men de aardappels bijna niet uit de grond krijgt. Ook schrijft hij dat ze een konijn heeft laten denken en hoopt dat daar wat uitkomt. Jawel een konijn! En dat hij is uitgenodigd voor een Jachtschotel maar dat hij niet gaat omdat het traditie is dat je dan iets schenkt. Omdat hij niets te schenken heeft en niet als bedelaar wil overkomen, gaat hij niet.


07-07-1942
Van: zoon Alfred Schultze
Aan: moeder Marta Schultze
Feldpostbrief-Nr. 19729C

Kharkov 1942 foto Militaryeducation.org

Alfred schrijft midden vanuit het oostfront tussen Kharkov en Kursk (2.000 van Schwarza) waar ze zwaar onder Russisch vuur liggen. Ieder nacht vliegen oude Russische vliegtuigen over die ze koffiemolens, dorsmachines en 'Stalins laatste bommenwerpers' noemen. Maar die dingen kunnen nog wel goed gooien en de bommen komen steeds dichterbij. Door de dreunen sneuvelen ramen en carbidlampen. Zijn troepen hebben een ketel gevormd en hij schrijft dat het een een moordkuil gaat worden. Ook komt er een hoge Generaal op bezoek. Tot zijn grote vreugde staan de bataljonscommandanten, die de gehele nacht gevochten hebben, net in het scheersop als de Generaal binnenkomt.


23-07-1942
Van: moeder Marta Schultze
Aan: zoon Alfred Schultze

18-10-1942
Van: vader Alfred Schultze
Aan: zoon Alfred Schultze
Vader is op de roddeltoer en verteld dat Inge is vreemdgegaan en nu voor straf één jaar naar haar schoonouders wordt gestuurd om economie te studeren. Waar ze geen blauw idee van heeft. En dat Luis tijdens zijn verlof z'n vakantiebriefjes heeft vervalst en zichzelf tot officier heeft benoemd. Ik moest er verschrikkelijk om lachen.

20-11-1942
Van: zoon Alfred Schultze
Aan: Alfred en Marta Schultze
Een zakelijke brief waarin Alfred zijn ouders vraagt om zijn bankgegevens en belastingkaart naar de 'standort-Gebührnisstelle in Eisenach te gaan. Tussen neus en lippen door schrijft hij dat het iets warmer is (tussen de 3 en 8 graden) en dat dat prima te doen is.

foto postkarten-archive.de

03-04-1943
Brief zurück am Absender


Van: zoon Alfred Schultze
Aan: Alfred en Marta Schultze
Alfred zit midden in Orel en ligt zwaar onder Russisch vuur. Hij verblijft dagen achtereen in een schuilkelder waar het aarde donker is. Hij begint z'n brief een paar keer opnieuw. Opmerkelijk is dat Alfred veel details in z'n brieven schrijft. Hij verraad zijn positie (6km zuid-west van Orel) en verteld dat ze zich planmatig terug trekken. Sinds een paar dagen wordt daar alles in de omgeving opgeblazen. Ze verwachten dat de Russen er binnen 1 a 2 dagen zullen zijn. De gevechten eisen hun tol en 50% van onze staf valt uit. Ook maakt hij zich zorgen over de kwestie Italie. Niet onterecht zij keren zich uiteindelijk tegen de Duitsers. Hij hoopt dat hij de kerst haalt. 


19-08-1943 
Van: vader Alfred Schultze
Aan: zoon Alfred Schultze
Vader bedankt voor de Glückswunsche en verjaardagscadeau's (tabak, cigaretten, boeken en geld). Dat Alfred daar midden in het oorlogsgebied nog tijd voor had vind ik echt verwarrend. Net als deze brief. Of er niets aan het handje is. 

30-09-1943
Van: zoon Alfred Schultze
Aan: Alfred en Marta Schultze
Alfred meld dat hij veilig het oostfront heeft kunnen verlaten. Nou ja veilig. Zijn trein is tot twee keer toe op ene mijn gereden. Maar omdat de treinen voorop met goederenwagens rijden zijn er geen gewonden gevallen. 


30-11-1943
Van: zoon Alfred Schultze
Aan: Alfred en Marta Schultze

foto weltkrieg2.de

Bij iedere brief denk ik, goh hij leeft nog. Alfred is nu 8km zuid-west van Schlobin. Hij heeft het zwaar. Hij ligt in de modder, regen, gillende kou en sneeuw in geulen of tankgaten, beschermd met alleen wat stro. En of dat nog niet genoeg is. Daarna zetten ze een Eilmarsch (geforceerde mars) in.

45km mars - 43 km mars - 29 km mars - 20 km mars. Afgewisseld met pauzes van twee uur tot een half uurtje. Dagen achter elkaar. Stilstaan deed hij liever niet. Dan bekroop de kou hem te erg. Onderweg staken ze huizen en boerderijen in brand om iets van licht en warmte te krijgen in de inktzwarte nacht. Hij vraagt zich openlijk af of het ze ooit lukt de Russen tot stilstand te brengen.  

Dit is de laatste brief die wij van Alfred hebben. Op 25-01-1944 schrijft de vrouw van Alfred nog een brief aan hem waarin ze een update geeft van haar zwangerschap en leven in Schwarza.